Origami là nghệ thuật gấp giấy Nhật Bản. Đây vốn là một trong những thú chơi truyền thống của Nhật Bản. Người ta sử dụng những mảnh giấy dai để gấp thành những mô hình động thực vật, dụng cụ sinh hoạt…Origami đã được nâng lên tầm nghệ thuật do sự công phu và sáng tạo của các nghệ nhân tạo ra những mô hình vô cùng sống động như thể chúng thực sự mang cả một linh hồn.
Người ta vẫn chưa xác định được nguồn gốc chính xác của origami. Nhưng có lẽ nghệ thuật gấp giấy cũng phát triển cùng với sự ra đời của giấy. Khoảng thế kỷ 7, phương pháp làm giấy được truyền từ Trung Quốc vào Nhật Bản. Dựa trên phương pháp của người Trung Quốc, người Nhật đã cải tiến kỹ thuật và tạo ra loại giấy của riêng mình. Giấy Nhật có những đặc tính vượt trội như gấp mở nhiều lần không rách, mềm, bền và đẹp… rất phù hợp cho cho nghệ thuật gấp giấy. Trải qua hàng thế kỷ, origami dần định hình phương pháp và phổ biến rông rãi không chỉ riêng ở Nhật mà còn lan ra toàn thế giới.
Gấp giấy ban đầu chỉ là thú tiêu khiển nên không có quy tắc phức tạp. Người ta chỉ cần gấp những mảnh giấy có thể là hình vuông, hình tròn hay bất cứ hình gì khác để gấp. Đôi khi còn có thể cắt đán để tạo được hình mong muốn. Tuy nhiên xu hướng ngày nay đặt ra nguyên tắc phải sử dụng giấy vuông và hoàn toàn không được cắt dán, chỉ có gấp và gấp mà thôi. Origami có thể là môn nghệ thuật dễ học nhất thế giới. Bởi đơn giản bạn chỉ cần gấp giấy, một kỹ năng mà ai cũng dễ dàng thành thạo. Ban đầu chúng ta có thể thử sức với vô số mẫu có sẵn biểu đồ hướng dẫn, lâu dần khi đã thành thạo bạn còn có thể tự sáng tạo nên mẫu gấp của riêng mình. Tuy nhiên để làm được như thế thì phải tốn không ít thời gian để rèn luyện.
Dẽ dàng nhận thấy origami ứng dụng rất nhiều quy tắc hình học như nhận diện hình vuông, tam giác, lục giác, đường phân giác, hình 3 chiều…Hầu như mọi mẫu gấp từ đơn giản dến phức tạp nhất đều có thể quy về các bước đơn giản theo lý thuyêt hình cây, ví dụ bạn muốn gấp một con mèo thì đầu, thân và đuôi là một thẳng tựa như thân cây, 4 chân tỏa thành 4 nhánh như cành. Ứng dụng nguyên tắc trong hình học topo để tạo hình chiếu, tìm ra các góc giấy là chân, đầu…Ngày nay có rất nhiều tài liệu hướng dẫn origami. Máy tính cũng góp phần không nhỏ trong việc sáng tác ra các mẫu mới.
Origami đã tạo ra một thế giới mới với đầy đủ các loài sinh vật, dụng cụ…chỉ với một mảnh giấy vô tri và những nếp gấp, từ ngững thứ dơn giản con bướm, con voi, hoa lá… cho đến những mẫu siêu phức tạp như những con vật sống động đến từng chi tiết, những dụng cụ chân thật như thể được sản xuất bằng giấy…
Một trong những mẫu gấp nổi tiếng nhất chính là con hạc giấy. Ở Nhật, con hạc biểu trưng cho những điều tốt lành. Vì thế có cả truyền thuyết rằng nếu gấp đủ 1000 con hạc thì có thể biến điều ước thành hiện thực. Con hạc giấy gắn liền với câu chuyện về cô bé Sadako Sasachi. Em bị mắc bệnh bạch cầu do ảnh hưởng của bom nguyên tử. Trong lúc nằm viện an ninh em đã gấp những con hạc giấy treo quanh giường để mong sớm khỏi bênh. Tuy nhiên em đã qua đời do bệnh quá nặng khi mới gấp được 635 con hạc. cảm động trước nỗ lực và niềm ham sống của em, người ta đã xây dựng một đài tưởng niệm dành cho em và những trẻ em phải chết vì bom nguyên tử, hàng năm thu hút hàng vạn con hạc giấy từ khắp nơi trên thế giới. Từ đó, hình ảnh con hạc giấy đã trở thành biểu tượng cho hòa bình, niềm tin và hy vọng.
Gấp giấy đã được chứng minh trong nhiều trường hợp có tác dụng rất tốt đối với tâm lý như giúp làm dịu thần kinh, chữa mất ngủ, stress. Vốn là một môn nghệ thuật nhẹ nhàng, tỉ mỉ, origami giúp người chơi rèn luyện tính cẩn thận, kiên trì, một đôi tay linh hoạt, khéo léo...Hơn nữa tự mình hoàn thành một mô hình hoàn chỉnh sẽ đem lại cho bạn sự thỏa mãn, tự hào và một niềm vui khó tả.
