Cho đến bây giờ vẫn có không ít người hiểu nhằm Geisha là kỹ nữ nhưng thực chất không phải như vậy. Geisha là nghệ sĩ vừa có tài ca múa nhạc lại vừa có khả năng trò chuyện. Họ là những nghệ sĩ biểu diễn nghệ thuật giải trí truyền thống của Nhật Bản.
Văn hóa Geisha ra đời dựa trên văn hóa Bushidou (Võ sĩ đạo). Võ sĩ đạo là một hệ thống luân lý đạo đức hoàn mỹ: ngay thẳng, quang minh chính đại, cao thượng, nghĩa hiệp... Là tầng lớp quý tộc Nhật, các Samurai sống rất có văn hoá, lấy thi ca, nhã nhạc, thư pháp làm trò giải trí. Họ thích được hưởng sự phục vụ từ phía nữ giới dưới hình thức văn hoá lành mạnh hợp với tâm hồn võ sĩ, chứ không phải hình thức phục vụ tình dục nhơ nhớp. Nhu cầu giải trí cao nhã ấy dẫn tới sự ra đời của Geisha, chứ hoàn toàn không phải để thỏa mãn ham muốn tình dục.
Geisha khởi nguồn là những người giải trí chuyên nghiệp, hầu hết toàn là nam giới và thường được gọi là Houkan. Nhưng đến 1800, số lượng nam Geisha giảm hẳn và dần nhường ngôi cho các nữ Geisha. Từ đó, tên gọi Geisha bắt đầu được hiểu với nghĩa như ngày nay là người phụ nữ làm nghề giải trí với trình độ cao.
Nam Geisha - Houkan
Geisha bắt đầu được huấn luyện từ khi còn nhỏ. Một số cô gái đã được bán cho các nhà Geisha từ khi còn là trẻ con và bắt đầu học nhiều thể loại nghệ thuật truyền thống. Giai đoạn đầu tiên, đôi khi Geisha làm việc với vai trò người hầu gái hay người giúp việc cho các Geisha có kinh nghiệm, tiếp theo trong giai đoạn huấn luyện là vai trò Geisha học việc (Maiko) và cuối cùng họ sẽ trở thành một Geisha thực thụ. Geisha sẽ phải học những nhạc cụ truyền thống như shamisen, shakuhachi, trống,...Ngoài ra, họ còn phải học những bài hát truyền thống, múa cổ điển Nhật Bản, trà đạo, ikebana(cắm hoa Nhật), văn học, thơ ca, chính trị, văn hóa, kinh tế và nghệ thuật giao tiếp.
Các Geisha chỉ "mãi nghệ, không mãi dâm". Theo truyền thống, Geisha không được kết hôn hoặc nếu kết hôn thì phải kết thúc sự nghiệp, nhưng việc họ có con không phải là chuyện đặc biệt. Mặc dù nhiệm vụ của Geisha thường bao gồm cả tán tỉnh và đùa cợt khiêu gợi nhưng họ không bao giờ có quan hệ tình dục với khách hàng và không được trả tiền cho hoạt động đó. Tuy nhiên, một số Geisha có thể quyết định quan hệ với một trong những nhà bảo trợ hoặc khách quen của mình ngoài thời gian làm việc.
Cũng theo truyền thống, một Geisha đã được công nhận có thể có một người bảo trợ - Danna. Danna thường là một người đàn ông giàu có, đôi khi đã có gia đình, người có điều kiện tài trợ những khoản chi tiêu rất lớn cho việc huấn luyện truyền thống và các chi phí đáng kể khác. Mặc dù Geisha và Danna của mình có thể yêu nhau, nhưng theo tục lệ, mối quan hệ này phụ thuộc vào khả năng cung cấp tài chính của người bảo trợ cho Geisha.
Các Geisha thường sống trong những ngôi nhà Geisha truyền thống gọi là Okiya tại các khu vực Hanamachi - khu phố hoa, đặc biệt trong thời gian học việc của họ. Nhưng vẫn có nhiều Geisha giàu kinh nghiệm lại chọn cách sống trong căn hộ của riêng mình.
Geisha thường được thuê để tham dự các buổi tiệc và tụ họp, theo truyền thống là tại các quán trà (Chaya) hoặc tại các nhà hàng Nhật Bản truyền thống (Ryoutei). Thời gian làm việc của họ được đo theo thời gian một cây hương cháy hết, và được gọi là Senkoudai. Một từ khác để miêu tả chi phí là Ohana - phí hoa. Khách hàng thỏa thuận sắp xếp qua văn phòng hiệp hội Geisha - nơi quản lý lịch làm việc cũng như sắp xếp các cuộc hẹn của từng Geisha trong cả việc huấn luyện lẫn tiếp khách.
Ở Nhật Bản hiện nay, người ta hiếm khi nhìn thấy Geisha hoặc Maiko. Sự suy tàn của truyền thống Geisha có rất nhiều nguyên nhân như nền kinh tế ì trệ, sự suy giảm các mối quan tâm về các loại hình nghệ thuật truyền thống, bản chất khó nhìn thấu được của thế giới hoa liễu, và chi phí quá cao cho việc được Geisha giải trí.
